آیا خرید مسکن مهر به صرفه است؟

مسکن مهر یکی از مهم‌ترین طرح‌های دولت برای خانه‌دار کردن مردم طی دهه‌های اخیر بوده است. اکنون بعد از گذشت سال‌ها از شروع این طرح، هنوز هم بسیاری از مردم این سوال را می‌پرسند که آیا خرید مسکن مهر به صرفه است؟

در سال‌های اخیر دولت در کنار طرح مسکن مهر، طرح دیگری را با نام مسکن ملی برای حمایت از اقشار آسیب‌پذیر در دستور کار خود قرار داده که شباهت‌های زیادی با طرح مسکن مهر دارد.

به همین دلیل گفته‌های این مقاله می‌تواند برای افراد متقاضی این طرح نیز راهگشا باشد. هر چند که اطلاعات دقیق و تکمیلی در خصوص مسکن ملی را می‌توان بعد از بهره‌برداری از آن عنوان کرد. با این حال، مطالب این مقاله نیز برای افراد متقاضی این طرح خالی از لطف نیست.

افرادی که به دنبال خرید مسکن مهر هستند، معمولا در دو دسته جای می‌گیرند. دسته اول خریداران شخصی هستند که به علت قیمت‌های به مراتب پایین‌تر خانه در مسکن مهر؛ قصد خانه‌دار شدن دارند. اما آنها معمولا تردیدهایی در ذهن دارند. تردیدهایی از این دست که آیا اساسا منطقی است که در جایی همچون مسکن مهر سکونت داشته باشیم یا خیر؟

اما حساب دسته دوم جداست. این دسته سرمایه‌گذارانی هستند که هدف آنها از خرید نه استفاده شخصی بلکه کسب سود و منفعت از سرمایه‌گذاری است. این افراد نیز ممکن است گزینه‌های دیگری در ذهن داشته باشند. بنابراین می‌خواهند ببینید که کدام گزینه سود بیشتری را عاید آنها می‌کند.

ما در این مقاله قصد داریم متناسب با اهداف این دو گروه؛ به این سوال پاسخ دهیم که آیا خرید مسکن مهر به صرفه است یا خیر؟ طبیعتا اهداف و انتطارات هر دو گروه با یکدیگر متفاوت است.

آیا مسکن مهر گزینه‌ مناسبی برای خانه‌دار شدن افراد است؟

افرادی که به دنبال خرید خانه شخصی در مسکن مهر هستند، ابتدا رغبت چندانی برای این کار ندارند. استدلال آنها این است که معمولا شهرک‌های مسکن مهر امکانات چندانی ندارند و از مراکز شهر به دور هستند. بنابراین برای دسترسی به امکانات و انجام فعالیت‌های روزانه نیاز به تردد مداوم به مرکز شهر دارند.

ضمن آنکه سکونت در مسکن مهر افراد را از محل کار خود یا از نزدیکی جغرافیایی با دوستان و آشنایان دور می‌کند. بنابراین هزینه رفت‌وآمد را بالا می‌برد. با این حال، در چند سال اخیر این تصورات در قبال مسکن مهر کاهش یافته و افراد بیشتری برای خرید مسکن مهر رغبت پیدا کرده‌اند.

مسکن مهر؛ گزینه‌ای ارزان‌تر از مراکز شهرها برای خانه‌دار شدن

برای این دسته از افراد معمولا توصیه ما این است که اگر منابع کافی برای خرید مسکن در مرکز شهر ندارند، خرید مسکن مهر بنا به دلایلی می‌تواند گزینه بسیار خوبی باشد. اما چرا؟

در پاسخ باید گفت که بازار مسکن هر چند وقت یکبار دوره‌های مختلفی را پشت سر می‌گذارد که شامل دوران رکود، گذر از رکود به رونق، دوران رونق و گذر از رونق به رکود است.

ما همواره توصیه می‌کنیم که خریداران شخصی فارغ از آنکه بازار در کدام یک از این دوران‌ها به سر می‌برد؛ هر زمان که منابع کافی برای خرید مسکن داشتند، حتما برای این کار اقدام کنند. این توصیه در خصوص خرید  مسکن مهر نیز صادق است. ما در مقاله بهترین زمان خرید ملک به طور مفصل به این پرسش پاسخ داده‌ایم که توصیه می‌کنیم حتما بخوانید.

ضمن آنکه این دسته از افراد می‌توانند بعد از مدتی سکونت در مسکن مهر، آن را به فروش برسانند و با اضافه کردن پس‌انداز خود به آن، به دنبال خرید مسکن در مراکز شهر باشند. کمااینکه در چند سال اخیر بسیاری از افراد این کار را انجام داده‌اند.

بهبود تدریجی امکانات مسکن مهر با گذر زمان

معمولا امکانات مسکن مهر به مرور زمان بیشتر شده و جمعیت بیشتری به آن اضافه می‌شوند. بنابراین در صورت عدم توانایی برای خرید خانه در مراکز شهر، مسکن مهر می‌تواند بهترین گزینه باشد. با این حال، این توصیه ما صرفا از جنبه مالی است و خریداران با توجه به سایر مسائلی که برای آن‌ها اهمیت دارد، باید تصمیم نهایی را بگیرند.

برای نمونه برخی از مسکن مهرهای جدید ممکن است امکانات بسیار کمی داشته باشند و افراد ساکن در آنجا تا مدت‌ها باید به مراکز شهر رفت‌وآمد داشته باشند. در همین مثال، ممکن است فردی از خودروی شخصی خود برای رفت‌وآمد استفاده کرده و مشکل خاصی از این بابت نداشته باشد. بنابراین فاکتورهای تصمیم‌گیری افراد متفاوت بوده و ما صرفا از جنبه مالی به این سوال پاسخ داده‌ایم.

خرید مسکن مهر می‌تواند گزینه خوبی برای سرمایه‌گذاری و حفظ ارزش پول در بلندمدت باشد.

خرید مسکن مهر برای سرمایه‌گذاران تا چه حد به صرفه است؟

توصیه ما به این دسته از افراد آن است که اگر منابع کافی برای خرید مسکن مهر دارند، حتما این سرمایه‌گذاری را انجام دهند. برای این توصیه دلایلی وجود دارد که ما در ادامه به آنها اشاره می‌کنیم.

تقاضا برای مسکن مهر طی یک چرخه زمانی افزایش پیدا می‌کند

مسکن مهر از زمان ثبت نام تا ابتدای بهره‌برداری و بعد از آن، یک چرخه زمانی را طی می‌کند که تقاضا برای خرید آن در این چرخه زمانی معمولا افزایش پیدا می‌کند. از آنجا که تقاضا یکی از عوامل تاثیرگذار بر قیمت است، بنابراین می‌تواند یکی از عوامل مهم افزایش قیمت مسکن مهر باشد.

حتما بخوانید: کجا زمین بخریم؟ (با هدف سرمایه‌گذاری در بازار ملک)

در توضیح این چرخه باید گفت که بعد از ثبت نام و بهره‌برداری از مسکن مهر؛ معمولا بخشی از اقشار آسیب‌پذیر برای فرار از فشار اقتصادی اقدام به اجاره خانه در واحدهای مسکن مهر می‌کنند. ضمن آنکه عده دیگری نیز از قبل ثبت نام کرده و برخی دیگر از اقشار آسیب‌پذیر نیز که توانایی خرید واحدهای مسکن مهر را دارند، برای این کار اقدام می‌کنند.

بنابراین از همان ابتدا یک تقاضای اولیه برای خرید مسکن مهر وجود دارد که در ادامه این تقاضا شدت پیدا می‌کند. یکی از دلایل افزایش تقاضا؛ اضافه شدن امکانات بیشتر در شهرک‌های مسکن مهر است.

واقعیت آن است که در ابتدای بهره‌برداری از مسکن مهر، دولت متناسب با جمعیت امکانات مختلف را برای آن آماده می‌کند. از آنجا که در ابتدا جمعیت کمی سکونت دارند، بنابراین طبیعی است که امکانات کمتری نیز به آن تخصیص داده شود. اما در ادامه به دلیل افزایش تقاضا، امکانات دیگری نیز اضافه می‌شود.

با افزایش جمعیت مسکن مهر، کم‌کم برخی افراد به دنبال ایجاد واحدهای تجاری از قبیل مغازه و فروشگاه و امثال آن‌ها می‌روند. چرا که جمعیت افزایش پیدا کرده و راه‌اندازی یک کسب‌وکار شخصی در شهرک مسکن مهر برای آن‌ها به صرفه است.

چرخه افزایش امکانات به مرور و با ایجاد مراکز فروش، مراکز تفریحی و درمانی کامل‌تر می‌شود تا جایی که بسیاری از امکانات مراکز شهر در شهرک‌های مسکن مهر نیز ایجاد می‌شود. کمااینکه طی کردن این چرخه را می‌توان در بسیاری از مسکن‌های مهر کشور در شهرهای مختلف مشاهده کرد.

مسکن مهر پتانسیل بیشتری برای افزایش قیمت دارد تا مراکز شهر

در بخش قبلی به دوران‌های مختلف بازار مسکن اشاره کردیم که یکی از آنها دوران رونق است. داده‌های آماری به ما می‌گوید که میزان افزایش قیمت مسکن مهر در دوران رونق نسبت به سایر مراکز شهر در این دوران معمولا تفاوت محسوسی داشته و بیشتر است.

برای نمونه در دوره رونق قبل، برخی مراکز شهر افزایش قیمت سه برابری را در قیمت مسکن تجربه کردند. این در حالی است که قیمت مسکن مهر در همین شهرها جهش 5 تا 6 برابر را تجربه کرد و جهش قیمتی بیشتری داشت.

حتما بخوانید: آیا خرید مغازه به صرفه است؟ 

حتی اگر بازه زمانی پنج شش ساله را در نظر بگیریم که دوران‌های مختلف رونق و رکود را در آن تجربه کردیم، باز هم می‌بینیم که شهرک‌های مسکن مهر جهش قیمتی بیشتری داشتند. به طوری که چیزی در حدود 10 الی 15 برابر جهش قیمت را تجربه کردند. اما دلیل اصلی این تفاوت قیمتی در چیست؟

در پاسخ باید گفت که معمولا مراکز شهرها طی سالیان متمادی رشد و توسعه پیدا کرده‌اند و بنابراین دیگر چندان ظرفیتی برای توسعه و پیشرفت آنها نیست. برای نمونه خیابان ولیعصر یا انقلاب در مرکز تهران از اینگونه مراکز است که دیگر قرار نیست همانند شهرک‌ها و بافت‌های تازه احداث، توسعه و پیشرفت کند. چون ظرفیتی برای این کار ندارند.

اینگونه مراکز معمولا رشدی را معادل رشد تورم کشور تجربه می‌کنند و هر چند وقت یکبار به علت تورم یا سایر دلایل شاهد رشد قیمتی محسوسی هستند. یکی از این دلایل می‌تواند سیاست‌های دولت از جمله بالا بردن تسهیلات مسکن و در نتیجه افزایش تقاضا باشد.

اما داستان مسکن مهر متفاوت از مراکز شهر است. در واقع قیمت مسکن از چند ناحیه افزایش پیدا می‌کند که یکی از آنها همان دلایلی است که برای افزایش قیمت در مراکز شهرها به آن اشاره کردیم.

دلیل دیگر افزایش بیشتر قیمت مسکن مهر نسبت به مراکز شهرها، ناشی از افزایش تقاضا برای سکونت در این شهرک‌ها است. چرا که به دنبال افزایش تورم و فشار اقتصادی، بسیاری ترجیح می‌دهند که به جای مراکز شهرها و استان‌ها در مسکن مهر سکونت داشته باشند که نمونه آن را در سالیان اخیر مشاهده کردیم.

حتما بخوانید: آموزش نکات مهم در خرید خانه کلنگی (8 نکته کاربردی)

ضمن آنکه نباید فراموش کنیم که عامل گذشت زمان و بهبود امکانات مسکن مهر نیز دلیل دیگری برای افزایش تقاضا و در نتیجه جهش قیمتی بالاتر آن نسبت به سایر نقاط دیگر است.

در نهایت بد نیست به این نکته برای سرمایه‌گذاران اشاره کنیم که خرید مسکن مهر یک سرمایه‌گذاری کوتاه مدت نیست و برای افزایش 10 تا 15 برابری سرمایه باید بازه زمانی چند ساله را برای سرمایه‌گذاری در نظر گرفت. مگر آنکه سرمایه‌گذاران در ابتدای دوره رونق به این بازار ورود کنند که می‌توانند طی یک سال از افزایش چند برابری سرمایه خود منتفع شوند.

جمع‌بندی

به عنوان جمع‌بندی می‌توان گفت چنانچه افراد برای استفاده شخصی قصد خرید مسکن مهر را دارند و توانایی خرید مسکن در مراکز شهرها را ندارند، بهتر است هر زمان منابع مالی لازم را در اختیار داشتند برای این کار اقدام کنند.

برای افرادی هم که به دنبال کسب سود از طریق سرمایه‌گذاری در مسکن مهر هستند، این شهرک‌ها بنا به دلایلی که گفته شد می‌توانند محل بهتری برای سرمایه‌گذاری باشند تا مراکز شهرها و استان‌ها.

اگر سوالی در خصوص خرید مسکن مهر برای استفاده شخصی یا سرمایه‌گذاری دارید، می‌توانید سوال خود را در بخش نظرات در انتهای همین مطلب مطرح کنید. در اولین فرصت به سوال شما پاسخ می‌دهیم.