هر آنچه باید در مورد کمیسیون ماده 100 شهرداری بدانید

فعالیت در بازار ملک و املاک نیازمند اطلاع از قوانین و مقررات بخش‌های مختلف است. یکی از مهم‌ترین قوانینی که فعالان این بازار از جمله مشاوران املاک، خریداران و فروشندگان و از همه مهم‌تر سازندگان ملک باید از آن اطلاع داشته باشند، بحث کمیسیون ماده 100 شهرداری است.

کمیسیون ماده 100 شهرداری وظیفه رسیدگی به تخلفات مربوط به ساختمان‌سازی در محدوده شهری را بر عهده دارد. بنابراین بهتر است قبل از ساخت یک ملک از مفاد این قانون اطلاع کافی داشت. در این نوشتار با ما همراه باشید تا به مهم‌ترین نکات این ماده قانونی اشاره کنیم.

کارکرد کمیسیون ماده 100 شهرداری چیست؟

براساس قانون شهرداری‌ها هرگونه ساخت‌وساز در محدوده شهری نیاز به اخذ مجوز و پروانه دارد. در غیر اینصورت مامورین شهرداری از انجام ساخت‌وساز جلوگیری می‌کنند.

ضمن آنکه اگر افراد در حین ساخت ملک قوانین و مقررات مربوطه را نادیده بگیرند، باز هم شهرداری موظف است که از انجام این کار جلوگیری و رسیدگی به تخلفات را به کمیسیون ماده 100 شهرداری ارجاع دهد.

پس کمیسیون مذکور دو وظیفه اصلی بر عهده دارد:

• جلوگیری از ساخت‌وساز غیرمجاز و و بدون پروانه
• رسیدگی به تخلفات در حین ساخت‌وساز دارای پروانه

حتما بخوانید: راهنمای محاسبه جریمه دیرکرد اجاره، تخلیه خانه و پرداخت ودیعه

جالب است که این کمیسیون به صورت واحدی جدا در شهرداری فعالیت می‌کند و اعضای آن توسط قانون از قبل تعیین شده است. این اعضا شامل افراد زیر هستند:

• نماینده وزیر کشور یا همان نماینده فرمانداری در هر شهر
• نماینده وزارت دادگستری در هر شهر
• نماینده شورای اسلامی آن شهر
• نماینده شهرداری

نکته: نماینده شهرداری در کمیسیون ماده ۱۰۰ فاقد حق رای است.

این قانون برای تمام شهرها و شهرداری‌ها صدق می‌کند و بسیاری از فعالان این بخش معمولا حداقل یک یا دو بار درگیر آن خواهند شد. کمیسیون ماده 100 از چندین تبصره تشکیل شده که هر کدام مربوط به مسئله خاصی است.

نحوه اجرای کمیسیون ماده 100 شهرداری چگونه است؟

نحوه اجرا به این صورت بوده که ابتدا شهرداری تخلفات مربوط به حین ساخت‌وساز یا فاقد پروانه را شناسایی و از آن‌ها جلوگیری می‌کند. البته شهرداری در اینجا حق تخریب ملک یا مواردی از این قبیل را نداشته و صرفا از ادامه کار جلوگیری می‌کند.

سپس براساس تبصره 1 این کمیسیون، شهرداری موظف است تقاضای رسیدگی به مسئله را به کمیسیون ارجاع دهد تا توسط نمایندگان مذکور مورد بررسی قرار گیرد. مهلت شهرداری برای تقاضای بررسی به کمیسیون، به میزان یک هفته بوده و در صورت عدم اقدام شهرداری در این مدت، آن‍گاه کمیسیون موظف به بررسی تقاضای فرد است.

حتما بخوانید: خرید ملک اوقافی یا سرمایه‌گذاری در آن خوب است یا بد؟ 

اما در هر صورت بعد از بررسی پرونده، کمیسیون از مالک تقاضا می‌کند که در مدت 10 روز توضیحات مربوطه را به شکل مکتوب به کمیسیون ارسال کند. چنانچه مالک از ارسال توضیحات مکتوب خودداری کند، کمیسیون موظف است ظرف مدت حداکثر یک ماه مسئله را بررسی و تصمیم بگیرد.

بعد از اتخاذ تصمیم، چنانچه مالک موظف به تخریب تمام یا بخشی از بنا شود و از این کار خودداری کند، آن‌گاه شهرداری موظف است که خود این کار را انجام داده و هزینه آن را از مالک دریافت کند. مدت زمانی که برای تخریب ملک در نظر گرفته می‌شود نباید از دو ماه بیشتر باشد.

در برخی مواقع نیز کمیسیون ماده 100 شهرداری به جای تخریب ملک؛ افراد را ملزم به پرداخت جریمه می‌کند.

جریمه به تراکم اضافه چقدر است؟

برخی اوقات نیز نیازی به تخریب ملک نبوده و کمیسیون مذکور مالک را موظف به پرداخت جریمه خواهد کرد. تبصره 2 کمیسیون به بحث اضافه بنای بیشتر نسبت به مساحت درج شده در پروانه ساختمان اشاره می‌کند که در صورت عدم نیاز به تخریب، کمیسیون می‌تواند برای مالک جریمه در نظر بگیرد. این جریمه نباید کمتر از یک دوم و بیشتر از سه برابر ارزش معاملاتی برای هر متر بنای اضافه باشد.

در صورت عدم پرداخت جریمه توسط فرد، شهرداری به کمیسیون تقاضای تخریب خواهد داد. لازم به ذکر است که موضوع جریمه و تخریب بنای اضافی در صورت عدم پرداخت آن، در خصوص املاک تجاری، صنعتی و اداری نیز صدق می‌کند.

در تبصره 4 کمیسیون ماده 100 نوع دیگری از جریمه در نظر گرفته شده که مربوط به ساخت‌وساز بدون پروانه است. این کار در صورتی است که اصول فنی، بهداشتی و شهرسازی رعایت شده باشد و آن‌گاه کمیسیون می‌تواند به جای تخریب، اقدام به اخذ جریمه کند.

حتما بخوانید: آیا خرید خانه قولنامه‌ای خوب است؟ (نکات مهم در معامله ملک قولنامه‌ای)

این جریمه مبلغی برابر با یک دهم ارزش معاملاتی ساختمان به ازای هر متر یا یک پنجم ارزش سرقفلی ساختمان است. البته حالت دوم در صورتی است که بنای مذکور ارزش دریافت سرقفلی را داشته باشد. یکی از جرایم دیگر مربوط به عدم احداث پارکینگ یا غیر قابل استفاده بودن آن است.

در این حالت کمیسیون می‌تواند اقدام به دریافت جریمه‌ای کند که حداقل یک برابر و حداکثر دو برابر ارزش معاملاتی ساختمان به ازای هر متر مربع فضای از دست رفته ساختمان باشد.

اعتراض به رای کمیسیون ماده 100 شهرداری چگونه است؟

تبصره 10 کمیسیون ماده 100 شهرداری به موضوع نحوه اعتراض به رای صادره کمیسیون پرداخته است. این اعتراض می‌تواند توسط شهرداری، مالک یا قائم مقام او باشد.

در واقع بعد از صدور رای توسط کمیسیون در صورت اعتراض هر کدام از این افراد، می‌توانند ظرف مدت 10 روز اعتراض خود را اعلام کنند. لازم به ذکر است که برای رسیدگی به اعتراض کمیسیون دیگری تشکیل می‌شود که اعضای آن با کمیسیون قبل متفاوت است. رای کمیسیون تجدید نظر قطعی خواهد بود و امکان اعتراض مجدد نیست.

حتما بخوانید: مراحل دریافت استعلام وکالت‌نامه فروش ملک (نکات مهم)

تبصره 7 کمیسیون ماده 100 شهرداری به تخلفات مهندسان ناظر ساختمان و جرایم در نظر گرفته برای آنها نیز اشاره کرده است. براساس این تبصره مهندسان ناظر موظف به رعایت قوانین و مقررات مربوط به ساخت‌وساز و اعطای گواهی براساس آن هستند.

در صورت وجود هر گونه سوال یا ابهام در خصوص کمیسیون ماده 100 شهرداری، می‌توانید سوال خود را در انتهای همین مقاله در بخش نظرات مطرح کنید تا در سریع‌ترین زمان به سوال شما پاسخ دهیم.